หากพูดถึง “ถังเช่า” (Cordyceps) หรืออีกชื่อคือ “หญ้าหนอน” คงไม่มีใครที่ไม่รู้จัก ถือได้ว่าเป็นยาสมุนไพรจีน ที่มีการใช้อย่างแพร่หลายในประเทศจีนนานนับศตวรรษ มีสรรพคุณทางยาแผนโบราณที่ใช้กันแพร่หลายในประเทศจีน

ถังเช่าเป็นสมุนไพรจีนที่เป็นส่วนผสมของเห็ดราและสัตว์ เกิดจากหนอนผีเสื้อกลางคืนแถบที่ราบสูงทิเบตที่จำศีลอยู่ใต้ดินในฤดูหนาว ถูกสปอร์ของเห็ดราที่ไม่ก่อให้เกิดโรคในคน (ที่คนกินได้) ในสกุล Ophiocordyceps อาศัยเป็นปรสิตและเติบโตสร้างเส้นใยออกมาทางส่วนหัวของตัวหนอนในฤดูร้อน เห็ดชนิดนี้มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Ophiocordyceps sinensis

ในปัจจุบันถังเช่ามี 2 ชนิด คือ ถังเช่า และ เห็ดถังเช่าสีทอง ถังเช่าเป็นเห็ดราและหนอน (ชื่อวิทยาศาสตร์ Cordyceps sinensis) สามารถพบตามธรรมชาติและเพาะเลี้ยงในห้องทดลอง แต่เห็ดถังเช่าสีทองเป็นเห็ดอย่างเดียว ไม่มีส่วนของหนอน (ชื่อวิทยาศาสตร์ Cordyceps militaris) เพาะเลี้ยงในห้องทดลอง โดยถังเช่าทั้งสองอย่างนี้อยู่ตระกูลเดียวกัน แต่คนละสปีชี่ สรรพคุณและสารสำคัญคล้ายกัน ต่างกันที่ฤทธิ์ยา ซึ่งถังเช่ามีปริมาณสารออกฤทธิ์ที่มาก ทำให้มีสรรพคุณที่ดีกว่าถังเช่าสีทอง

ถังเช่าพบได้ในแถบทุ่งหญ้าบนภูเขาประเทศจีน (ธิเบต) เนปาล และภูฏาน ระดับความสูง 10,000-12,000 ฟุต จากระดับน้ำทะเล ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยง ซึ่งส่วนใหญ่เพาะในบริเวณภาคใต้ในมณฑลชิงไห่ เขตซางโตวในธิเบต มณฑลเสฉวน ยูนนาน และกุ้ยโจว การเก็บถังเช่าจะเก็บในช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิ เมื่อขุดตัวหนอนขึ้นจากดินแล้ว ล้างน้ำให้สะอาด แล้วตากแห้ง การเก็บรักษา ควรเก็บไว้ในที่แห้ง

คุณสมบัติทางยาของถังเช่า:

ถังเช่ามีสารสมุนไพรที่มีฤทธิ์ต่าง ๆ ที่มีประโยชน์ทางการแพทย์ สารแมนนิทอล (manniton) ช่วยเสริมการทำงานของไตและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด สารคอร์ดิเซพิน (cordycepin) ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการไหลเวียนเลือด และสารกลุ่มนิวคลีโอไซด์ (nucleosides) ช่วยลดการแข็งตัวของเลือดและช่วยป้องกันการเกิดลิ่มเลือด 

อีกทั้งยัง มีงานวิจัยทางการแพทย์ที่ได้กล่าวถึงประโยชน์ของถังเช่าในการรักษาและป้องกันโรคต่าง ๆ ที่สามารถเกิดขึ้นในร่างกาย หลายสถาบันวิจัยได้พบว่าถังเช่ามีฤทธิ์ในการช่วยลดการอักเสบในร่างกาย รวมถึงการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันเพื่อส่งเสริมสุขภาพที่ดีอย่างมีประสิทธิภาพ

ประโยชน์ต่อสุขภาพและร่างกายในด้านต่างๆ ขึ้นกับ องค์ประกอบทางเคมีของถังเช่า ดังนี้

• สารแมนนิทอล (manniton) หรือกรดคอร์ดิเซพิก (cordycepic acid) ช่วยฟื้นฟูการทำงานของไต ช่วยให้ไตทำงานได้ดีขึ้น
• สารคอร์ดิเซพิน (cordycepin) ซึ่งเป็นอนุพันธ์ของสารอะดีโนซีน (adenosine) เป็นสารเคมีที่ช่วยในการขยายตัว ของหลอดเลือด, เพิ่มประสิทธิภาพการไหลเวียนของเลือด,
• สารกลุ่มนิวคลีโอไซค์ (nucleosides) สารกลุ่มนิวคลีโอไซด์ (Nucleoside) สารกลุ่มนิวคลีโอไซด์ที่สำคัญของถังเช่าได้แก่ อะดีโนซีน (Adenosine) และ คอร์ไดเซปิน (Cordycepin) ช่วยในการขยายตัวของหลอดเลือด นอกจากนี้ยังต้านการแข็งตัวของเลือดหรือต้านการเกิดลิ่มเลือด, มีฤทธิ์ต้านการเจริญเติบโตและการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
• โปรตีนพอลิแซ็กคาไรค์ (polysaccharides) ช่วยในการกระตุ้นเซลล์ภูมิคุ้มกัน, เพิ่มปริมาณเซลล์เม็ดเลือดขาว, ช่วยต้านการอักเสบ, ช่วยต้านอนุมูลอิสระ
• ไขมันสเตอรอล (syerols) มีคุณสมบัติช่วยลดการดูดซึมคอเลสเตอรอล ป้องกันอาการอักเสบ โดยเฉพาะรักษาอาการไตอักเสบ ป้องกันโรคหอบหืด เพิ่มประสิทธิภาพของการบีบตัวของหัวใจ เสริมประสิทธิภาพของกล้ามเนื้อหัวใจ และรักษาโรค SLE หรือโรคลูปัส (อาการที่ร่างกายแพ้ภูมิคุ้มกันตัวเอง)

นอกจากนี้ยังประกอบด้วยสารอาหารสำคัญอื่น ๆ เช่น กรดอะมิโน โปรตีน วิตามินต่างๆ เช่น E, K, B1, B2 และ B12 และแร่ธาตุต่าง ๆ เช่น โพแทสเซียม โซเดียม แคลเซียม แมกนีเซียม เหล็ก สังกะสี และซีลีเนียม เป็นต้น

อย่างไรก็ดี ไม่ใช่ทุกคนที่เหมาะสมกับการบริโภค "ถังเช่า" คนที่ไม่ควรรับประทานสมุนไพรชนิดนี้ ได้แก่

1. ผู้ป่วยเบาหวานควรระมัดระวังเนื่องจาก "ถังเช่า" อาจมีฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด ซึ่งอาจเสริมการทำงานของยาลดน้ำตาลในเลือดที่ผู้ป่วยเบาหวานกำลังรับประทาน จนอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงมากเกินไป
2. ผู้ป่วยโรคหัวใจหรือผู้ที่กำลังใช้ยาเพื่อป้องกันการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือดควรระมัดระวังเนื่องจาก "ถังเช่า" อาจมีความสามารถในการลดการเกาะตัวกันของเกล็ดเลือด ซึ่งอาจทำให้เลือดหยุดไหลช้าลง
3. ผู้ป่วยที่ได้รับยากดภูมิควรระมัดระวังเนื่องจาก "ถังเช่า" อาจกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย
4. บุคคลที่มีการแพ้เห็ดหรือหนอนควรหลีกเลี่ยงการบริโภค "ถังเช่า"
5. ผู้ป่วยที่มีอาการหลอดลมอักเสบเรื้อรังควรระมัดระวังเนื่องจากสารใน "ถังเช่า" อาจมีความสามารถในการเพิ่มระดับอาการอักเสบที่มีความรุนแรง
6. ผู้ป่วยที่มีการเต้นของหัวใจผิดปกติควรระมัดระวังเนื่องจาก "ถังเช่า" อาจมีผลต่อระบบการทำงานของหัวใจ

กล่าวโดยสรุป :

ถังเช่าเป็นสมุนไพรจีนที่มีความเสี่ยงและประโยชน์ทางการแพทย์ที่น่าสนใจ งานวิจัยและข้อมูลทางการแพทย์รองรับว่าถังเช่ามีฤทธิ์ที่มีประสิทธิภาพในการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบ และเสริมสุขภาพทั่วไปในร่างกาย แม้ว่าถังเช่าจะมีประโยชน์ต่าง ๆ แต่ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญและบริโภคตามขนาดที่แจ้งไว้ เพื่อให้ได้ผลดีที่สุด  และปลอดภัยค่ะ

หมายเหตุ  อย.ไทย อนุญาตให้ใช้ ถั่งเช่า เป็นส่วนประกอบของอาหารเสริม โดยกำหนกใส่ในปริมาณที่กำหนดเพื่อ การบริโภคอย่างปลอดภัย  ต้องการสร้างแบรนด์ ที่มีส่วนประกอบจากถั่งเช่า ที่ปลอดภัย สามารถปรึกษา ผู้เชี่ยวชาญ ของ พรีมา แคร์ได้ทุกช่องทางค่ะ